Một số phương pháp xử lý gỗ cong vênh hiệu quả
Đồ gia dụng gỗ là một vật dụng không thể thiếu trong sinh hoạt, đời sống hàng ngày của chúng ta. Bởi đây là vật liệu an toàn, chắc chắn và có sẵn trong thiên nhiên với nhiều ưu điểm nổi bật. Tuy nhiên vật dụng bằng gỗ cũng có một nhược điểm là dễ bị cong vênh, mo gỗ, rướn gỗ.
Bài viết này chia sẻ về nguyên nhân, hệ quả và một số mẹo hay giải quyết các vấn đề cho đồ gỗ gia dụng nói chung và sản phẩm khay gỗ của Kabi nói riêng khi gặp tình trạng cong, mo gỗ. Xin được cùng chia sẻ.
3 mẹo hay xử lý gỗ cong vênh hiệu quả nhát hiện nay.
I. Nguyên nhân gỗ thường xuyên bị cong vênh
Sản phẩm gỗ bị cong vênh thường khiến người sử dụng vô cùng khó chịu. Bởi ngoài giảm tính thẩm mỹ của các đồ vật làm từ gỗ, nó còn có thể gây hư hại, giảm công năng cũng như thời gian sử dụng sản phẩm. Dù là gỗ công nghiệp hay gỗ tự nhiên, vấn đề cong vênh thường khó tránh khỏi. Dưới đây là những nguyên nhân khiến gỗ gặp tình trạng cong vênh.
- Do ngoại lực tác động
Một trong những nguyên nhân cơ bản khiến gỗ bị cong vênh đó là bị ngoại lực tác động. Trong quá trình sử dụng các đồ vật bằng gỗ sẽ không tránh khỏi việc va đập hoặc lực đẩy, lực nén tác động lên bề mặt gỗ. Khi tác dụng một lực quá lớn, hoặc lực nhỏ nhưng liên tục trong thời gian dài thì gỗ sẽ dần bị cong bề mặt.
Gỗ cong vênh do thời tiết và bị ngoại lực tác động
- Do xử lý gỗ trước khi ra thành phẩm kém chất lượng
Gỗ trước khi đưa vào sản xuất bắt buộc phải thông qua bước xử lý xấy. Trong thân gỗ tươi sẽ chứa nhiều nước, vì vậy muốn chết biến thành phẩm gỗ phải xử lý làm hết lượng nước trong thân gỗ dưới 15%. Có nhiều cách để xấy gỗ, phơi nắng là một cách tự nhiên nhưng mất khá nhiều thời gian và diện tích, ngày nay với các phương pháp xấy hiện đại việc xử lý gỗ cũng trở nên dễ dàng hơn.
Mặc dù gỗ tự nhiên bị rút hết nước, khô lại nhưng khi quá khô các tế bào gỗ vẫn giữ đặc tính hút nước. Việc xử lý gỗ còn đồng thời giúp thớ gỗ xít lại, ít thấm nước, hạn chế gỗ cong vênh. Gỗ trước khi đi vào sản xuất nếu xử lý kém dễ dẫn tới sản phẩm bị cong vênh, mối mọt.
- Do bản thân loại gỗ
Từng loại gỗ khác nhau sẽ có độ co rút nước khác nhau. Và dĩ nhiên độ cong vênh của gỗ phụ thuộc nhiều vào sự co rút nước trong gỗ. Một số loại gỗ sẽ ít khi bị cong vênh, nhưng một số loại cây thì thường xuyên bị cong vênh.
Ngoài do đặc điểm của cây lấy gỗ, thì gỗ non hay già, gốc gỗ và ngọn gỗ cũng ảnh hưởng tới độ cong vênh của gỗ. Ví dụ gỗ đạt tuổi khai thác, gỗ già sẽ ít bị cong vênh hơn nhưng các loại gỗ non nếu không dùng hóa chất ngâm tẩm thì nguy cơ cong vênh là rất lớn. Các loại gỗ có đặc tính khác nhau như gỗ gõ, mun, trắc, lim, thông… sẽ ít cong vênh, các loại khác như keo, sồi, óc chó là những loại gỗ đẹp, hay được sử dụng nhưng lại dễ vênh hơn.
- Do thời tiết hanh khô
Gỗ cũng sẽ chịu tác động của thời tiết bởi đặc tính của gỗ là dễ hút nước, đặc biệt gỗ tự nhiên. Khi gỗ hút độ ẩm trong không khí sẽ nở ra, nhưng nở ra ở các vị trí khác nhau sẽ không đồng nhất sẽ khiến lớp ngoài co lại, lớp trong chưa kịp co, trong trường hợp này gỗ dễ bị cong vênh tự nhiên, hoặc bị nứt dọc bề mặt.
Ngoài độ ẩm thì nhiệt độ cũng là nguyên nhân khiến gỗ bị cong vênh. Khi nhiệt độ môi trường cao hoặc thấp, chênh lệch quá nhiều cũng khiến gỗ bị rướn dẫn tới vênh tự nhiên.
Một số sản phẩm được sử dụng để đặt, đựng các món đồ ăn nóng, khi quá nhiệt cũng sẽ gây giãn nở không đồng đều phía mặt tiếp xúc và không tiếp xúc với vật nóng, lâu dần dẫn tới cong vênh sản phẩm.
- Do sản phẩm quá mỏng
Một số sản phẩm to, rộng nhưng lại quá mỏng về bề dày dễ dẫn tới cong vênh, cần cân đối tỉ lệ dài rộng và dày của sản phẩm. Với sản phẩm khay gỗ tự nhiên thường đường vét hạ nền, đáy gỗ mỏng nếu khay dài, rộng mà đáy quá mỏng cũng dễ dẫn tới cong vênh.
II. Những ảnh hưởng của việc gỗ bị cong vênh trong đời sống
Mặc dù việc sử dụng các sản phẩm bằng gỗ sẽ không tránh khỏi nguy cơ bị cong vênh bất tiện. Dưới đây chúng tôi xin liệt kê một số ảnh hưởng khi vật dụng bằng gỗ bị cong vênh
- Gây mất an toàn cho người dùng
Các đồ dùng trong nhà bằng gỗ như bàn, giường, tủ, nôi gỗ, cũi gỗ… khi bị cong vênh có thể gây mất an toàn khi sử dụng. Bởi các chi tiết của đồ đạc đều nối bằng mộng gỗ, bằng đinh vít ghép lại với nhau. Khi một chi tiết bị cong vênh sẽ khiến liên kết gỗ bị thay đổi. Điều này sẽ khiến giảm độ an toàn trong quá trình dùng giường, nôi, cũi, tủ, bàn gỗ.
Với thớt gỗ là bất tiện khi sử dụng trong gia đình còn với khay gỗ là tính thẩm mỹ trên bàn ăn, bàn tiệc
- Giảm công năng sản phẩm
Các đồ dùng bằng gỗ đều được thiết kế với công năng riêng của chúng. Tuy nhiên nếu gỗ bị cong lên có thể sẽ khiến tính năng sản phẩm bị giảm. Thậm chí cong vênh gây nứt, các mộng, chốt gỗ khiến đồ vật không còn sử dụng được nữa.
- Làm giảm tính thẩm mỹ của sản phẩm
Sản phẩm gỗ bị cong vênh gây mất thẩm mỹ. Lúc này bề mặt gỗ sẽ phồng, cong, lên thậm chí nứt gỗ nhìn xấu xí, mất mỹ quan cho đồ vật trong gia đình.
Tìm hiểu cách sử dụng đồ gỗ đúng sẽ tăng độ bền cho sản phẩm
III. Các phương pháp xử lý cong vênh trên khay gỗ
Ở xưởng gỗ Kabi một số phương pháp xử lý cong vênh được chúng tôi áp dụng như sau
- Xử lý ẩm gỗ thật kỹ
Độ ẩm gỗ là 10-12% khi xuất kho để sản xuất thành phẩm, với các sản phẩm khay thớt gỗ Kabi độ ẩm gỗ cần đạt từ 10-12% và được sấy 03 tuần trước khi xử dụng làm thành phẩm.
- Ghép gỗ với những sản phẩm lớn
Các sản phẩm có bề rộng hơn 25cm, gỗ được ghép dọc thớ sẽ để hạn chế cong vênh. Tuy việc ghép gỗ gây mất thời gian, nguyên liệu, sản phẩm không bền và tiện như gỗ nguyên khối nhưng giúp tận dụng được gỗ, hạn chế cong vênh của một miếng gỗ nguyên khối.
- Sử dụng lớp phủ bề mặt
Các sản phẩm gỗ cần được sơn để bền hơn, đẹp hơn tránh việc gỗ trực tiếp tiếp xúc và hút ẩm từ không khí gây nấm mốc, mối mọt cong vênh. Với các sản phẩm khay thớt gỗ phục vụ đồ ăn sẽ được sơn 4 lớp, 3 lớp sơn nước để đánh bay tom gỗ, sơn xong lại chà nhám xả bỏ, lớp cuối là sơn an toàn đạt chứng chỉ FDA giúp bảo vệ sản phẩm trước sự khắc nghiệt của môi trường.Các phương pháp xử lý gỗ cong vênh hiệu quả nhất hiện nay
- Dùng bàn là nhiệt xử lý gỗ cong vênh
Phương pháp xử lý gỗ cong vênh bằng bàn là nhiệt là cách làm đơn giản và khá phổ biến. Cách làm này thường áp dụng với các loại gỗ có bề mặt gỗ phẳng, không quá dày. Dưới đây là các bước xử lý gỗ cong vênh sử dụng bàn là nhiệt.
- Cho gỗ vào trong khăn tắm ẩm hoặc dùng khăn ẩm để phủ lên bề mặt gỗ khu vực cong vênh. Lưu ý là cần phủ kín khu vực gỗ bị cong vênh bằng khăn ẩm không phải khăn ướt.
- Sử dụng bàn là hơi nước hoặc bàn là nóng là lên bề mặt gỗ cong vênh khi là đi là lại để gỗ hút ẩm dưới sự tác động của nhiệt tác động lên bề mặt gỗ, làm giảm sự cong vênh của gỗ.
- Lặp đi lặp lại các thao tác như vậy cho tới khi bề mặt gỗ đạt được độ phẳng mong muốn.
- Dùng ánh nắng mặt trời
Cách dùng bàn là để xử lý gỗ cong vênh là nhân tạo cách khác tương tự là dùng ánh nắng mặt trời, đây cũng là biện pháp xử lý cong vênh bằng nhiệt.
- Dùng khăn ẩm đặt lên bề mặt gỗ cong vênh, nếu thanh gỗ cong vênh thì quấn vải ẩm xung quanh gỗ hoặc đặt thanh gỗ mặt mo cong lên nơi đất ẩm.
- Phơi nắng trực tiếp và thường xuyên kiểm tra nếu khăn khô thì xịt nước ẩm lên bề mặt vải. Phơi liên tục cho tới khi mặt phẳng gỗ trở về như lúc ban đầu.
- Sử dụng ngoại lực tác động vào bề mặt gỗ giảm cong vênh
Ngoài cách sử dụng nhiệt độ làm phẳng gỗ, xử lý cong vênh. Một biện pháp khác là dùng ngoại lực tác động.
- Làm ẩm bề mặt vị trí gỗ bị cong vênh hoặc để lên nền ẩm có thể xả nước trực tiếp vị trí cong vênh để nước ngấm vào trong gỗ.
- Dùng lực ép lên khu vực gỗ bị cong vênh hoặc dùng dụng cụ nẹp cố định 2 đầu gỗ bị cong để kéo giãn vị trí gỗ bị cong vênh nhưng cách này cần thời gian để gỗ về vị trí ban đầu
Khay gỗ bị cong vênh gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng công năng sản phẩm
IV. Cách phòng tránh gỗ cong vênh hiệu quả
Khi sử dụng đồ gỗ trong nhà, quý khách nên để ý, tìm hiểu hướng dẫn sử dụng để hạn chế gỗ bị cong thay vì xử lý sau cong vênh sau này. Của bền tại người, đồ gỗ luôn có thời hạn sử dụng rất lâu, bền đẹp theo thời gian.
- Lựa chọn gỗ chất lượng tốt. Ưu tiên lựa chọn nhà sản xuất uy tín được kiểm nghiệm thực tế trên thị trường.
- Không để đồ dùng bằng gỗ ngấm nước hay nơi ánh sáng mặt trời gay gắt hoặc sử dụng vật quá nóng để trực tiếp lên bề mặt sản phẩm gỗ
- Với sản phẩm gỗ công nghiệp nên tuân theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.
Phần trên là bài viết chia sẻ kiến thức và 3 cách phổ biến giúp hạn chế và xử lý các sản phẩm gỗ cong vênh. Với chi phí tối thiểu, mọi người có thể dễ dàng áp dụng tại nhà. Nếu trường hợp gỗ cong vênh quá nhiều thì mọi người nên liên hệ với hãng sản xuất để được bảo hành hoặc thợ mộc chuyên để xử lý lỗi gỗ.